17 жніўня на Смаргоншчыне прайшоў фестываль-кірмаш "Кераміка Крэва". Госці гэтага свята падзяліліся з намі сваімі ўражаннямі.

Вікторыя Капыш, Аляксандра і Ларыса Міхалькевіч, вучаніцы Крэўскай школы:

- У нас у школе працуе бізнес-кампанія “РИТМ”. Сваімі рукамі мы робім падушкі з водарам радзімы, сурвэткі з вышыўкай, абярэгі, сумачкі… Таксам прапануем правесці экскурсіі па Крэўскаму замку. Удзельнічаем у крэўскіх фэстах з вялікімі задавальненнем.

Вадзім Буглак, каваль з Івянца:

- Амаль дзесяць гадоў займаюся кавальскай справай. Сюды, у Крэва, прыехаў, каб падтрымаць сваіх сяброў-ганчароў. На такіх святах асаблівым попытам карыстаюцца манеты. На кожны фэст стараюся падрыхтаваць нейкую новую, адметную. Для крэўскага свята зрабіў манету “Герб Ляліва”.

Ледзі Кетрын і ледзі Вітольда, удзельніцы танцавальнага калектыва “1410”, Мінск:

- Пастаянна ўдзельнічаем у розных фэстах і праводзім майстар-класы па сярэднявечных танцах. Крэва – цудоўнае месца. Гістарычнае. Многія цікавяцца, чаму такая назва ў нашага калектыва? Калі адсачыць радавое дрэва кожнага з танцораў, то можна заўважыць, што ва ўсіх продкі ваявалі і перамаглі ў бітве пад Грунвальдам.

Сяргей і Марына Бандарэнкаі, керамісты з вёскі Чухны:

- Пастаянна ўдзельнічаем ў крэўскім фэсце керамістаў. Прывозім сюды сваю прадукцыю. Дарэчы, асаблівым попытам яна карыстаецца менавіта ў беларускіх пакупнікоў. Добра купляюць сувеніры з гістарычнай тэматыкай. Апошнім часам беларусы сталі больш цікавіца сваімі каранямі, сваёй гісторыяй. І гэта правільна: трэба шанаваць сваіх продкаў, тады продкі будуць дапамагаць нам.

Святлана і Мікалай Пундзік, Смаргонь:

- Мы любім такія святы. У Крэва кожны год прыязджаем, у Гальшанах бываем. Вельмі нам спадабалася выступленні вулічнага тэатра “Вір” і конна-гістарычнага клуба “Залатая шпора”, работы керамістаў.

Зінаіда Мазнёва, Смаргонь:

- Я нарадзіла у Крэве, дагэтуль часта бываю на малой радзіме. Святы крэўскія люблю. Сёння на фэст прыйшлі разам з дачкой і ўнукамі. Тут заўсёды цудоўная арганізацыя, цікавыя калектывы выступаюць.

Галіна АНТОНАВА.

Фота аўтара.

полная версия:

http://www.shliah.by/news/kultura/news17292.html

Семьи Сергея и Натальи Горбач из Синьков, Павла и Дарьи Горанских из Белковщины, Сергея и Евгении Лепеха их Раковцев соревновались в различных видах конкурсов. По традиции это были конкурсы на умение запрягать и распрягать лошадь, пилить, рубить и складывать дрова, сажать картошку и «управлять» коромыслом. Несмотря на то, что все эти виды деревенских забот уже давно ушли в прошлое, каждая из семей продемонстрировала высокий уровень подготовки и справилась со всеми заданиями. Все конкурсы для каждой семьи были  по-разному сложныму, и поэтому жюри награждало семью-победителя по результатом каждого этапа. Подарки от отдела идеологической работы и по делам молодёжи райисполкома, ОО «БРСМ», РОО «Белая Русь», ОО «Белорусский союз женщин» и райкома профсоюза работников АПК получили участники проекта. Победителем за максимальное количество баллов во всех конкурсах стала семья Горбач из Синьков. 

Аб гэтым паведамляее прэс-служба кіраўніка дзяржавы.

Сярод тых, каму дасталася ўзнагрода, работніца КУП «Жыллёвая рамонтна-эксплуатацыйная служба Смаргонскага раёна» Таццяна Дамасевіч  і хатняя гаспадыня з вёскі Цары Смаргонскага раёна Ірына Пешкур.

Первый поединок против дублеров столичного «Энергетик-БГУ» запланирован на стадионе «Юность» 7 августа. Начало в 17.00.

Второй матч сморгонцы проведут на своем стадионе в субботу, 10 августа, против новополоцкого «Нафтана». Начало в 14.00.

Вход на две эти игры свободный.

Сергей ЮРЕВИЧ.

Об этом заявила на пресс-конференции заведующая отделением особо опасных инфекций Республиканского центра гигиены, эпидемиологии и общественного здоровья Анастасия Лешкевич, передает корреспондент БЕЛТА.

"Максимальный процент заболеваемости бешенством традиционно среди диких животных, которые, контактируя с домашними, заражают их, а затем возникает риск передачи вируса человеку, - сказала Анастасия Лешкевич. - За первое полугодие этого года заболеваемость бешенством снизилась в 1,5 раза по сравнению с аналогичным периодом 2018 года (с 337 до 223 случаев). Среди диких животных - на 1,6%, сельскохозяйственных - на 2,2%, домашних - на 11,5%. Надеемся, что и до конца года сохранится такая тенденция".

По словам заведующей, как и в прошлом году, наибольшее количество случаев бешенства среди животных регистрируется в Гродненской области - 56 фактов, чаще всего в Волковысском, Сморгонском, Зельвенском районах. Также в лидерах Минская область - 64 случая, большинство из которых произошли в Столбцовском и Березинском районах. Заболеваемость бешенством среди домашних животных составила в этом году 62 случая, в основном в Гомельской, Минской и Гродненской областях, где преимущественно болели домашние кошки и собаки.

Кроме того, в этом году наблюдается тенденция увеличения массового контакта с больными животными - 21 случай, в которых пострадали 174 человека, из них 29 детей. За аналогичный период 2018 года пострадали 116 человек, в том числе 20 детей.

В этом году в учреждения здравоохранения за оказанием антирабической помощи уже обратилось 11 тыс. 81 человек, из них 3152 ребенка. Из всех обратившихся 65,4% контактировали с домашними кошками и собаками. "С 2012 года и по сегодняшний день бешенство среди людей в нашей республике не регистрировалось, - отметила Анастасия Лешкевич. - Основная мера профилактики - прививки. При контакте с больными животными необходимо как можно раньше обратиться в медучреждение, желательно в первые сутки. Чем раньше начата иммунизация против бешенства, тем выше эффективность этой меры. Современные прививки - это 6 уколов по определенной схеме, от них нельзя отказываться или самовольно прерывать".

По данным специалистов, главным источником бешенства являются дикие животные, в первую очередь лисицы, енотовидные собаки, волки. Через укусы или ослюнения они заражают домашних питомцев (чаще всего собак и кошек), на пастбищах подвергается заражению крупный и мелкий рогатый скот: коровы, овцы, козы. Наиболее характерные признаки заболевания - слюноотделение, водобоязнь, агрессивность, паралич, но иногда они могут отсутствовать.

Если человека покусало бешеное животное, важно вовремя обратиться за помощью, ведь возможен летальный исход. Особо опасны укусы в области конечностей, пальцев, головы, лица - что ближе расположено к нервным окончаниям и головному мозгу. Заболевание может не проявляться продолжительное время - от месяца до года. Наибольший риск инфицирования вирусом бешенства среди ветеринарных работников, охотников, лесников, людей, отлавливающих безнадзорных животных.

"Чтобы не заразиться вирусом бешенства, люди должны избегать контактов с неизвестными и дикими животными, не брать их домой, потому что их поведение не всегда скажет о болезни. Родителям необходимо обязательно проводить работу с детьми и объяснять им, что если вдруг на улице у них произошел контакт с животным, нужно не бояться рассказать им об этом. Потому что взрослые смогут своевременно принять необходимые меры", - напомнила Анастасия Лешкевич.

В нашей стране пока только один город имеет статус «Обучающегося города» - это Витебск.   

Сморгонь тоже может присоединиться к сети обучающихся городов.  

Просим принять участие в изучении образовательных потребностей жителей нашего города и района и заполнить анкету по ссылке.

Напярэдадні Дня беларускага пісьменства, якое сёлета адбудзецца ў Слоніме, мы распачынаем невялікі праект пад назвай “Славутыя імёны Слонімшчыны – у памяці смаргонцаў”. Слонімская зямля нарадзіла і ўзгадавала нямала таленавітых людзей. Паэты, крытыкі, публіцысты Валянцін Таўлай і Алег Лойка, пісьменнікі Сяргей Чыгрын і Уладзімір Ягоўдзік, літаратуразнаўца і фалькларыст Янка Саламевіч, паэтка, заслужаны настаўнік БССР Алена Руцкая… Некаторыя смаргонцы (былыя і сучаснікі) былі знаёмыя з вядомымі асобамі зямлі слонімскай і гатовы падзяліцца сваімі ўспамінамі.

Сваю працоўную педагагічную дзейнасць Лізавета Мукасей у 1965 годзе распачынала на Смаргоншчыне, у Вішнеўскай школе яна адпрацавала намеснікам дырэктара тры гады. У 1968 годзе Лізавету Іванаўну накіравалі ў Смаргонь, спачатку яна была другім, а пасля першым сакратаром райкама камсамола. У 1975 годзе стала сакратаром гаркам партыі ў Слоніме. Натуральна, ведала многіх прадстаўнікоў слонімскай творчай інтэлігенцыі.

- Гэта былі вельмі цікавыя людзі. Творчыя, апантаныя, улюбёныя ў свой край, - расказвае Лізавета Іванаўна. – Я часта бывала на сустрэчах, дзе высту пала паэтка Алена Руцкая. Мяне вельмі ўразіў яе верш, напісаны ў сярэдзіне 80-х гадоў мінулага стагоддзя (у часы поўнага адмаўлення рэлігіі). У вершы ёсць словы “Спачатку вынь бервяно з вока свайго, а потым будзеш даставаць парушынку з вока брата”. Не ведаю, чытала Алена Вітальеўна тады “Евангелле” ці сама прыйшла да высновы, што важна ўмець крытычна ставіцца да сябе і быць больш паблажлівым у адносінах да іншых людзей.

Амаль дваццаць гадоў яна адпрацавала настаўніцай у Слоніме. Помню, як мы прадстаўлялі Алену Руцкую на атрыманне звання “Заслужаны настаўнік БССР”. Яна сапраўды была выбітным педагогам, творчым, улюбёным у сваю работу, у вучняў, у дзяцей. У 1993 годзе Алена Вітальеўна пераехала ў Гродна і пачала выкладаць беларускую літаратуру ва ўніверсітэце. Напісала каля 90 навуковых і навукова-метадычных прац. У Слонімскай раённай бібліятэцы імя Якуба Коласа ёсць экспазіцыя, прысвечаная жыццёваму і творчаму шляху Алены Руцкой.

Сапраўдным сынам Слонімскай зямлі я магу назваць і Алега Лойку. Мы з ім сябравалі. Надзвычай інтэлігентны, культурны, адкрыты чалавек. З Алегам Антонавічам можна было размаўляць на любыя тэмы. Ён даволі часта прыязджаў да нас на літаратурныя сустрэчы. Помню, як у Доме культуры мы адзначалі яго 50-гадовы юбілей. Вельмі ўрачыста і ўзнёсла. Было шмат народу. Выступалі сталічныя і мясцовыя пісьменнікі і паэты. Быў сярод іх Іван Шамякін. Беларускае тэлебачанне тады зрабіла цікавую перадачу пра юбілейную вечарыну.

Неўзабаве пасля юбілею Алег Антонавіч прыйшоў да мяне дадому і ў якасці падзякі за арганізацыю свята падарыў мне сваю кнігу з аўтографам. Захоўваю яе як дарагую памяць.

Янка Саламевіч – яшчэ адзін наш вядомы зямляк, энцыклапедыст і літаратуразнаўца з вёскі Вялікая Кракотка (што на Слонімшчыне). З Саламевічам мне давялося папрацаваць, калі рыхтавалі кнігу “Памяць”.

 Паэт і літаратуразнаўца, доктар філалагічных навук Мікола Арочка хоць меў кватэру ў Мінску, але пэўны час жыў у бацькоўскім доме ў Вецявічах (таксама на Слонімшчыне). Мы бывалі ў яго ў гасцях. Ён вельмі любіў сваю малую радзіму і шчыра пісаў пра яе ў сваіх творах.

Напрыканцы размовы Лізавета Іванаўна ўдакладніла, што сёлета зноў, у 19 раз (!), плануе прыняць удзел у навукова-асветніцкай экспедыцыі “Дарога да Святыняў” з Благадатным Агнём ад Гроба Гасподняга ў рамках святкавання Дня беларускага пісьменства. У экспедыцыю адправяцца вядомыя дзеячы беларускай культуры і навукі, журналісты, святары. Будуць новыя сустрэчы, якія пакінуць прыемныя ўспаміны.

Пісьменнікі Гродзеншчыны (злева направа): Алена РУЦКАЯ, Алег ЛОЙКА, Анатоль ІВЕРС, Сяргей ЧЫГРЫН, Мікола АРОЧКА, Данута БІЧЭЛЬ, Аляксей ПЯТКЕВІЧ, Алесь СУЧОК. Слонім, 1987 год

Галіна АНТОНАВА.